Partiküllerin İnsan Sağlığına Etkisi
Toplumda farkındalığın artması ve artan hava kirliliği ile partiküllerin insan sağlığı üzerindeki etkileri kapsamlı olarak incelenmeye bașlanmıștır. Sonuçlar; ince tozların solunum hastalıklarına ve kansere neden olan ciddi sağlık tehlikeleri olușturabildiğini gün yüzüne çıkarmıștır.
Genel ve endüstriyel havalandırma uygulamalarında kullanılan hava filtreleri genellikle klima santralleri ve filtre kabinleri içerisinde yer almaktadır. Bu uygulamalarda sıklıkla kullanılan hava filtreleri doğru seçildiği taktirde partikül madde konsantrasyonunu azaltarak iç hava kalitesini arttırır ve bu sayede insan sağlığını da önemli ölçüde korur.
Genel Havalandırma Örnekleri; Anaokulları, ofisler, oteller, konut binaları, toplantı odaları, sergi salonları, konferans salonları, tiyatrolar, sinemalar, konser salonları, depolar, alıșveriș merkezleri, çamașır odaları, sunucu odaları, fotokopi odaları, tuvaletler, merdiven boșlukları, çöp odaları, veri merkezleri, yer altı otoparkları
Endüstriyel Havalandırma Örnekleri; Hastaneler, ilaç üretim tesisleri, elektronik ve optik endüstrisi, hijyen beklentisi yüksek yiyecek ve içecek üretim tesisleri, otomotiv endüstrisindeki ve ağır sanayideki üretim alanları
Atmosferde 10 µm’dan büyük tanecikler oldukça hızlı bir șekilde çökerler ve sadece çıktıkları kaynağın yakınında ve kuvvetli rüzgâr altında havada asılı kalabilirler. İstisna olarak, büyük çaplı olmalarına karșın bazı hafif elyaf maddeler ve uçuntular havada daha uzun süre kalabilirler. 10 µm çapından büyük taneciklerin çoğu uygun aydınlatma ve kontrast olması durumunda çıplak gözle görülebilir. Normal șartlarda gözle görülebilir en düșük partikül çapı ise 30 µm ve üzeridir.
5 ila 10 μm çapı aralığından daha büyük tanecikler üst solunum yolları tarafından ayrılır ve tutulurlar. Ara boyutlar ise, akciğerin hava kanalları üzerine çöker, buradan hızlıca temizlenerek yutulur veya öksürükle atılır.
2,5 ila 5 μm çapı aralığındaki tanecikler, insan ciğerlerinde tutunabilme ihtimali yüksek olan tanecikler olup akciğerlerin derinliklerine inmeden üst solunum sistemine geri gönderilirler.
1 ila 2,5 μm çapı aralığındaki tanecikler bronşlarda tutulmakta ve insan sağlığı açısından riskler oluşturmaktadır.
1 μm ve altındaki tanecikler, alveollerin hücre zarlarından kan akışına karışabilecek kadar küçük taneciklerdir.
Neden Havayı Filtre Ediyoruz?
- Dıș hava kirlilikleri
- Tesisat ekipmanlarını korumak
- Isı transferi ekipmanlarının verimini korumak
- Kanalları temiz tutmak
- Donanımın temiz tutulması
- Ürünü korumak
- Uygun iç hava kalitesini sağlamak
- İnsanların sağlığını korumak
Kötü Filtrasyonun Sonuçları
- Yüksek temizleme ve enerji maliyetleri
- Kötü iç hava kalitesi / hasta insanlar
- Hava akıșının %70’e varan oranlarda azalması
- Havalandırma sistemlerinin balansının bozulması
- Mikroorganizmaların kanallarda üremesi
- Termostatların yanlıș sıcaklıkları ölçmesi
- Kanalların tozla dolması
- Isıtma ve soğutma serpantinlerinin tıkanması
- Ürünlerdeki bozulmalar
Filtre Medyası Hakkında
Eski standart EN 779:2012’e göre F7, F8 ve F9 sınıfı filtreler için sağlanması gereken minimum verimlilik değerleri mevcuttu. Bunun bașlıca nedeni sentetik elyaf filtre elemanının (izopropanol ile elektrostatik filtreleme etkisinin ortadan kaldırılması sonrasında yapılan testlerde) çok düșük verimlilik göstermesiydi. İnce lif yapısına sahip cam elyaf filtre malzemesi içeren filtreleri, sentetik elyaf filtre malzemesinden üretilen torba filtrelere kıyasla ön plana çıkarmamızın ve son kullanıcılara tavsiye etmemizin en önemli nedeni de bu konudur.
Filtrasyon alanında uzmanların çalıșmaları ile ISO 16890 standardı hazırlandı. Bu standart ile minimum verimlilik değeri daha kısıtlayıcı bir kademe olarak öne çıkmıștır. Bu nedenle; cam elyaf filtre elemanı ile üretilen filtrelerin, sentetik elyaf filtre elemanı ile üretilen torba filtrelerin yerine kullanımı her geçen gün yaygınlașmaktadır.
ISO 16890 standardı, EN 779 standardından farklı olarak 0,3-10 µm aralığındaki partikül boyutunu (Particulate Matter = PM) verimlilik değerlendirmesi için hesaba katar
Sentetik Elyaf Torba Filtre ile Cam Elyaf V-Kompakt Filtre Karșılaștırması
Filtre Ekonomisi
Filtre ișletme maliyetini etkileyen üç temel unsur;
- Doğru Filtre Seçimi (İhtiyaç duyulan verimliliğe uygun filtre sınıfı seçimi) – “Verimlilik”
- Filtrenin kirlenmesi ile artan basınç – “Fark Basıncın neden olduğu ENERJİ Maliyeti”
- Filtrenin değișim fark basıncına kadar geçen süre – “Filtre Kullanım Süresi”
İșletme Maliyeti Hesaplaması
Kapasitesinin 3400 m³/h olduğu sistem örneğimiz iki kademe filtreden olușmaktadır. Sistemde yer alan ön filtreler (G4 – Coarse %55) her iki uygulamada da aynı șartlarda kullanılmıștır ve dıș hava kalitesi orta kirlilik (ODA 2 – Outdoor Air) seviyesindedir.
Örnekte; filtre kullanım süreleri eșit olarak kabul edilmiș olmasına rağmen V-Kompakt Filtrelerin kullanım sürelerinin Torba Filtrelerden daha uzun olduğu dolayısıyla daha çok tasarruf sağlayacağı bilinmelidir.
Yapılan tasarruf miktarı; dıș hava kalitesine, uygun filtre modeli seçimine, filtrenin kalitesine, filtre değișimi yapılan son basınca, ön filtrelemeye, kullanılan filtre adedine, fan verimine ve doğru sistem tasarımına göre her uygulama için değișmektedir.
Bir örnek verecek olursak;
Cam Elyaf V-Kompakt Filtrenin Sentetik Elyaf Torba Filtreye Göre Avantajları
- Yüksek Nominal Debide Düșük Bașlangıç Basıncı
- Yüksek Filtrasyon Alanı
- Yüksek Toz Tutma Kapasitesi
- İnce Lifli (Cam Elyaf) Filtre Medyası
- Daha Yüksek Filtrasyon Alanlı Enerji Modeli Seçeneği
- Kirletici Emisyonu Olmadan Kolay İmha Edilebilir Olma
- Düșük Enerji Tüketimi
- Uzun Filtre Kullanım Süresi
- Düșük İșletme Maliyeti
- Kullanım Süresince Azalmayan Verimlilik
- 120 ˚C’ye Dayanıklı Model Seçeneği
- Çift Yönlü Montaj Yapılabilir
